HARİTA ONLINE

HESAP İŞLEMİ ADIMLARI

Amacımız arazide yapılan ölçümlerin, büro ortamında bilgisayara aktarılmasından sonra mesleki çizim programının ilgili editörlerini kullanarak hesap işlemlerini yapmaktır.

1. Dosya Oluşturma

Poligon hesaplarının yapılabilmesi için 3 adet dosya oluşturmamız gerekiyor. Bunlar;

Nokta dosyası (*.NCN), Rasat dosyası (*.NCK), Poligon dosyası (*.PO4) dır.

Yukarıda oluşturduğumuz dosya adlarının aynı olması gerekir. Aksi hâlde poligon hesabını yapamayız.

Resim 1.1: Netveri koordinat editörü

Resim 1.2: Nokta dosyası menüsü

2. Koordinat Girişi

Yapılan nivelman sonucunda poligon rasadına ait tüm poligonların kotları ve koordinatı bilinen poligonların X, Y, Z değerleri yüklenir.

Resim 1.3: Koordinat girişi

Resim 1.4: Yüklenecek noktalar kabul ekranı

Resim 1.5: Dosya saklama ekranı

3. Poligon Rasatlarının Girilmesi

Poligon rasadına ait karne dosyası oluşturulur.

Resim 1.6: Netveri editörü

Resim 1.7: Dosya yükleme ekranı

Resim 1.8: Karne yaz ekranı

Resim 1.9: Karne dosyası kaydet ekranı

4. Karne Editörü

Karne dosyası oluşturulduktan sonra sırası ile aşağıdaki işlemler uygulanmalıdır.

Hesap\Poligon Hesabı\Karne Editörü komutu tıklanır ve açılan pencerede dosya adı yazılır. Böylece rasat karnenin açılması sağlanır.
Bu pencerede F3 (Ekle) fonksiyon tuşuna basılır veri girişine başlanır.
İlk olarak D. Nokta (Durulan Nokta)'yı giriniz. Enter tuşuna basınız (Enter tuşuna her bastığınızda bir sonraki sütuna veya alt satıra geçiş işlemi gerçekleşir.).
B. Nokta (Bakılan Nokta) sütununa geçtiğinizde noktanın adını giriniz ve enter tuşuna basınız. Sırası ile her kutudaki bilgi girildikten sonra enter tuşuna basınız (1. yarım, 2. yarım, ortalama ve yatay kenar, düşey açı, eğik kenar ve diğer bilgiler hesaplanır.).
Alt satıra geçiniz. Bir daha enter tuşuna basarak diğer bakılan noktanın bilgilerini giriniz. Bakılan başka nokta varsa verileri girmeye devam ediniz.
Bitiminde bir alt satıra geçiniz. D. Nokta sütununda diğer istasyon numarasını giriniz ve aynı işlemleri tekrarlayınız. Geçkilere ait tüm istasyonların rasatları bu şekilde girilir.

Daha sonra Gauss Karne sayfasına girilir. Bu editöre geçildiğinde kotlar, alet yükseklikleri, yansıtıcı yükseklikleri boş gelir. Bu ekranda fare sağ tuşu (Veya F5 işlem fonksiyon tuşuna da basılabilir.) ile gelen menüden "Boş Kotları Tamamla" komutu tıklanır.
Böylece kotlar nokta dosyasından aktarılır. Devamında F2 (Değiştir) komutu ile tüm istasyon noktalarının alet yükseklikleri, bakılan noktaların da yansıtıcı yükseklikleri girilir.

Resim 1.10: Karne editörü seçimi ekranı

Resim 1.11: Karne dosyası yükleme ekranı

5. Kenar İndirgeme

Arazide ölçülen bilgiler girildikten sonra kenar indirgeme hesaplarına geçilir. Fare sağ tuş veya F5 İşlem fonksiyon tuşuna basılarak menü açılır. Gelen menüden "Deniz veya Elipsoid Yüzeyini Hesapla" seçilir.

Resim 1.12: Deniz yüzeyini hesapla menüsü

Resim 1.13: Deniz yüzeyine indirgeme ayar ekranı

Bu işlemlerin ardından Gauss Kruger projeksiyon kenarı hesabına geçilir. Aynı editörde mouse sağ tuş veya F5 işlem fonksiyon tuşuna basılır. Gelen menüden "Gauss Kruger Düzlemini Hesapla" seçilir.

Resim 1.14: Gaus Kruger düzlemi hesap menüsü

6. Elipsoit Kenar Hesabı

Listeden "Deniz veya Elipsoid Yüzeyi Kenarlarından" seçeneği işaretlenir ve "Tamam" butonuna tıklanılır. Devamında nokta dosyasından ortalama Y koordinatı hesaplanarak listelenir. "Tamam" butonunu tıklayarak işleme devam edilir.
İndirgenen kenarlar Gauss kenar sütununa aktarılır. Ölçü düzlemindeki kenarlar projeksiyon düzlemine indirgenmiş olur. Kenarların indirgenmesinden sonra poligon hesaplarında kullanılmak üzere özet karneye aktarım yapılır.

Resim 1.15: Gaus Kruger düzlemini hesapla onay ekranı

Resim 1.16: Ortalama Y koordinatı onay ekranı

Resim 1.17: Hesap kenar ve açılarını seç kutusu

Resim 1.18: Özet karne onay kutusu

Resim 1.19: Dosya sakla onay kutusu

7. Poligon Geçkisinin Hesaplanması

Kenar indirgemelerinin tamamlanması ile karne dosyası hazırlanmış olup poligon geçkilerinin hesabına geçilebilir.

Resim 1.20: Poligon hesap dosyası seçimi

Resim 1.21: Poligon hesap dosyası yükle ekranı

Resim 1.22: Poligon güzergâhı

Resim 1.23: Güzergâh ayarları

Resim 1.24: Güzergâh tanımlama

Burada dayalı (bağlı) geçkilerin ve kapalı poligon geçkilerin çözümleri yapılabilmektedir. Dayalı (bağlı) poligon geçkilerinde, geçkinin ilk 2 noktası ve son 2 noktası bilinen noktalardır. Dolayısıyla poligon geçkisi de bilinen 2 noktadan çıkarak bilinen 2 noktaya bağlanır.

Semt alınan: Geçkinin bilinen ilk noktasıdır.

Başlangıç: Geçkinin bilinen ikinci noktasıdır (Alet kurulan ilk noktadır.).

Son: Geçkinin bilinen 3. noktasıdır (Alet kurulan son noktadır.).

Semt kapanan: Geçkinin bilinen 4. son noktasıdır.

Bu bilgilerin tanımlanmasının ardından "Kurum: Kadastro" ve "Poligon" olarak seçilir (Bu seçim Büyük Ölçekli Harita Yapım Yönetmeliği (BÖHYY)'nin son değişikliklerini içermektedir.).
"Tanımla" butonuna tıklayarak geçki çözümünü yaptırınız. Hesap sonuçları penceresinde sonuçlar listelenir. Herhangi bir değer tecvizi aşmışsa yine aynı pencerede raporlanır ve olası hatanın yeri de işaret edilir.
Rapor edilen bilgiye göre aynı pencerede nokta sayfasına veya karne sayfasına girilerek hata düzeltmesi yapılabilecektir.
Hesap sonucu "Kabul" butonu seçilir ve gelen listeden "Yeni olarak ekle" seçeneğini işaretlenir. "Tamam" butonuna tıklayarak hesaplanan koordinatların nokta dosyasına saklanması sağlanır.
"Yaz" butonuna tıklayarak hazırlanan çıktı listelenir. Tüm geçkiler bu şekilde hesaplatılır ve listelenir.