• Sülfirik asit inorganiktir.
• Kimyasalların sınıflandırılmasında fiziksel ve sağlık zararları ve taşıma esasları 170 İLO sözleşmesi.
• Kimyasalların özellikleri göz önünde bulundurularak sınıflandırma 177 İLO tavsiye kararı.
• BM tarafından hazırlanan tehlikeli maddelerin taşınması ( UNRTDG ) 9 sınıfa ayrılmıştır.
• Tehlikeli maddelerin karayolunda taşınması ADR.
• Deride renk değişimine sebep olan kimyasallar ağır metallerdir.
• Karbondioksit = boğucu ve yanmaz.
• Metan = Boğucu ve patlayıcı
• Karbonmonoksit = Zehirleyici ve patlayıcı
• Endüstride boya imalatı ve soğutucu olarak amonyak kullanılır.
• Benzen kan kanseri yapar.
• Kanser oluşum süreci Latent dönemidir.
• Doğalgaz havadan hafif, LPG ağırdır.
• Hidrojen Klorür = tuz ruhu ,, Nitrik Asit = Kezzap
• Asbestler 2 gruba ayrılır.Serpantin ve Amfibol. Amfibol çok tehlikeli.
• Krizotil ( beyaz asbest ) serpantin grubu. Beyaz asbest en az tehlikelidir.
• Kimyasalların bağışıklık sistemi üzerinde oluşturduğu etkiye immunotoksit denir.
• Gebelere, teratojenik etki.
• Karbon sülfür = parlayıcı sıvı ,, Asetilen = parlayıcı gaz ,, Fosfor penteklorür = parlayıcı katı
• Detanosyon hızına göre 3’e ayrılır.
• Kritik Sıcaklık = Basınç altındaki gazın, sıvılaşabildiği sıcaklık.
• Parlayıcı ve patlayıcı gaz ölçümü eksplozimetre ile yapılır.
• Atex 100A, patlayıcı ortam derecelendirme sınıfıdır.
• NFPA’ya göre kırmızı ( yanıcılık ) , mavi ( sağlık ) , sarı ( reaktiflik ) , beyaz ( özel notlar )
• NFPA’ya göre OX = Oksitleyici, W = Su ile reaksiyon veren.
• NFPA’ya göre 4 = Öldürücü , 3 = Çok tehlikeli , 2 = Tehlikeli , 1 = Az Tehlikeli , 0 = Tehlikesiz
• 4. Parlama Noktası = 22.8 C’nin altında. --- 3. Parlama Noktası = 37.8 C altında
• 2. Parlama Noktası = 93.3 C’nin altında ---- 1. Parlama Noktası = 19.3 C altında.
• Kuşak 0 = Patlayıcı gaz ortamı sürekli , Kuşak 1 = Arasıra , Kuşak 2 = Zayıf
• Tehlikeli Maddeler 15 sınıfa ayrılmıştır.
• S = Güvenlik ibaresi , R = Risk ibaresi
• Çok Kolay alevlenir = F+ ,,, Çok Toksit = T+ ,,, Aşındırıcı = C ,, Tahriş = Xi
• Etiketlemede tehlike = turuncu zemin üzerine siyah sembol.
• Etiketteki sembol ,etiketin en az 1/10’u veya en az 1cm2 olmalı.
• S1 = Kilit altında muhafaza , S24= Cilt ile temastan sakının.
• MSDS ‘de 16 standart başlık vardır.
• Asbest’in püskürtülerek yapılan boyamalarda malzeme yoğunluğu 1gr/cm3 az olamaz.
• Asbetst le çalışmalarda işçilerin sağlık durumları 3 yılda kontrol edilmeli.
• Asbest TWA değeri 0.1 lif/cm3 geçmemeli.
• Asbestin uzunluğu 5 den büyük, eni 3 den küçük ve boyu eninin 3 katı olanlar hesaba katılır.
• Asbest kayıtları 40 yıl saklanmalı.
• Akut arsenik zehirlenmesinde yükümlülük süresü 1 ay
• Kronik Kurşun zehirlenmesinde yükümlülük süresi 3 yıl.
• Kurşunla çalışan işçiler 3 ayda bir sağlık muanesi yapılmalı.
• İşyeri havasında kurşun miktarı 0.15 mg/m3 geçmemeli.
• İşyeri havasında civa miktarı 0.075 mg/m3 geçmemeli.
• İşyeri havasında arsenkik miktarı 0.5 mg/m3 geçmemeli.
• İşyeri havasında kükürtlü hid. Miktarı 20 ppm.
• İşyeri havasında berilyum miktarı 2 mg/m3
• EINECS = Kimyasal Maddelerin Avrupa Envanteri
• CAS = Kimyasal Maddelerin Servis kayıt numarası
• Tehlikeli sıvınların bulunduğu tank,depolar en geç yılda bir defa kontrol edilecek ve onarımda bunlar
tamamen boşaltılacak,bağlantı boruları sökülecek ve vanaları kapatılacaktır.
• Bölge 0 veya Bölge 20 de kategori 1 ekipman kullanılır.
• Bölge 1 veya Bölge 21 de kategori 1 veya 2 ekipman kullanılır.
• Bölge 2 ve Bölge 22 de kategori 1,2,3 ekipman kullanılır.
• Parlayıcı,patlayıcı ve tehlikeli maddelerin bulunduğu yerlerde telekomünikasyon kablolarıda dahil
bütün yer altı kabloları en az 50 cm derinliğe koyulmalıdır.
• Parlayıcı sıvıların depolandığı tankların etrafonda tank kapasitesin ½ katı hacminde taşma havuzu
bulunmalı.
• Yer altı depolarının havalandırma borularının ağızları yerden en az 2.5 metre yüksekte olmalı.
• Dolum yerlerinde LPG ninn tüplere dolduruması işi,stok kapılarına en az 5 metre uzakta olmalı.
• Hepatit B, kızamık,kabakulak ve suçiçeği gibi enfeksiyonlar viral enfeksiyonlarıdır.
• Tüberkiloz, difteri , boğmaca gibi enfeksiyonlar bakteriyel enfeksiyonlardır.
• Silikoz mesleki bulaşıcı hastalık değlidir.
• Lefionella bakterilere solunum yoluyla vücuda girerler.
• Biyolojik etkenler 4 gruba ayrılmıştır.
• Grup 1 = hastalık yapmaz.
• Grup 2 = Hastalık yapar, toplıma yayılmaz ve tedavi imkanı var.
• Grup 3 = Ağır hastalık yapar,topluma yayılır ve tedavi imkanı var.
• Grup 4 = ağır hastalık yapar,topluma yayılır, tedavi yok.
• Grup 3 ve grup 4 ‘e maruz kalan işçilerin listesi,kazalar gibi kayıtlar 20 yıl saklanır.
• Kalıcı ve gizli enfeksiyona neden oılduğu bilinen biyolojik etken kayıtları 40 yıl saklanır.
• Grup 2,3,4 etkenleri ilk kez kullanımda Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlığına işin başlamasından 30
gün önce bildirim yapılmalı.
• Hastalığa yakalanan işçilerin sağlık gözetimleri yapılır ve bunları 10 yıl süreyle saklanır.
• Zararlılığı bilinmeyen maddelerle çalışan laboratuarlar koruma düzeyi 2 dir.
• Henüz değerlendirilmemiş olan biyolojik etkenler grup 2 sınıflandırması dahil edilir.
• Gücü elinde bulunduran kişi yada grubun diğerlerine psikolojik yoldan baskısı mobbing dir.
• Kaynak işlerinde : İnfared Işınları %60 , Görünen ışınlar %30 , ultraviyole %10
• Oksijen tüp. Yanıcı gaz tüplerinden en az 6 metre uzakta depolanmalı, eğer aralarına 60 dk yangına
dayanıklı duvar var ise bu uzaklık 1.5 metredir.
• Asetilen,bütan,klor metil,Propan,hidrojen = sol vida dişli
• Amonyak , asitkarbonik , basınçlı hava,oksijen,azot = sağ vida dişli.
• Basınclı gaz tüp sıcaklığı en fazla 50 C
• Kaynak makinası çalışırken 20-30 volt, boştayken 80-110 volt.
• Elektirik kaynağı yapılırken başka işçiler 2 metre yüksekte olmalı.
• Oksijen tüp. Basınç testleri minumum 5, maksiumum 10 yıl.
• Basınçlı gaz tüplerinin periyodik basınç testleri en fazla 5 yılda bir.
• Hortum renkleri : asetilen ( kırmızı ) , Oksijen (mavi ) , azot ( siyah )
• Tüp renkleri : asetilen (sarı ) , bütan-propan-hidrojen ( kırmızı ) , Amonyak – asitkarbonik-basınclı hava
( gri ) , Oksijen ( mavi ) , Azot ( yeşil )
• Tehlikeli gerilim,alternatif akımda 50 volt , doğru akımda 120 volt.
• Kaçak akım koruma anahtarı , can güvenliği için 30mA , yangından korunma için 300 mA de açılır.
• 32 amperin üstünde olan sigorta en az bir şalter ile kontrol altına alınmalı.
• Toprak ile pontasiyel farkı 42 volttan fazla olanlar özel yerlerde bulundurulacak.
• Gerilim 230 voltan büyükse sigorta değerlerinde 20 amper üstünde olanlar kapalı tablo içinde olacak
ve en az bir şakter ile kontrol altında olucak.
• Güvenlik transfoırmatörü kullanılması halinde çıkış devreisnde en fazla 1 adet elektirikli el aleti
bağlanır.
• Kazannlar tanklar ve benzeri dar nemli ve ııslak yerlerde elektirilki el lambaları doğru akımda en fazla
100 volt, alternatif akımda en fazla ise 42 volt.
• Ülkemizde 650 volt gerlim bulunan şalterlerde 215 cm yüksekte olmalı.
• Alçak gerlimli tesisatta servis koridorları en az 60 cm.
• Yüksek gerilimli tesisatta servis koridorları en az 80 cm.
• Alçak ve yüksek gerlim tesisatında tavan yüksekliği en az 2 metre.
• Patlayıcı zararlı mad. Bulunduğu tesiste,aydınlatma dahil elektiril tesisatı bir yılı geçmeyen sürelere
içinde kontrol edilecek.
• Paratonerler ve yıldırıma karşı alınan önelemler yılda bir defa kontrol.
• Alçak gerilim etkin değeri 1000 volt ve altı.
• Yüksek gerilim etkin değeri 1000 volt üstünde.
• Tehlikeli gerlim etkin değeri 50 voltun üstünde.
• Açık hava tesislerinde cevresi en az 1.8 metre yük. Çitler yapılır.
• Yer değiştirebilen elemanları topraklama tesisatı 6 ayda bir kontrol
• Elektirik üretim,ileti ve dağıtım tesisi 2 yılda bir.
• Enerji nakil ve dağıtım hattı 5 yılda bir.
• 1. Grup fen adamları : 3 veya 4 yıl yüksek öğrenim ( 50 KW ) ( 1500 KW )
• 2.Grup : 2 yıllık yüksek teknik veya 5 yıl mesleki eğitim.
• 3. Grup : lise mezunu,bakanlık kursu
• Proliz : Bir katı mad. Isı etkisi altında kimyasal olarak çözünmesi olayıdır.
• Kapalı yerlerde kömür stoğu yapılırken piramitlerin taban çapı en çok 3 metre,yüksekliği 1.5 metre
yapılmalı.Yığınlar arasında 0.5 cm aralık olmalı.
• Benzin -7 C’de buhaer haline geçer.
• Akaryakıtların özgül ağırlıkları sıvıdan hafiftir.
• LPG patlama limiti % 2-9 arasıdır.
• Doğalgazın alt patlama sınırı ( lel ) %5 , üst patlama sınırı(uel) %15
• 1m3 doğalgaz yanması için 2 m3 oksijen gerekli.
• Normal şartlarda havada %21 oranında bulunan oksijen yanma olayının temel unsudur.
• Yanmanın sürmesi için ortamda en az %16 oksijen olmalı.
• Oksijenle birleşmeye başlamış cisim yanmaya devam edebilmek için 8 c ile 10 c ısıya ihtiyaç duyar.Bu
ısıya yanma ısısı denir.
• Isı ortamda 3 şekilde yayılır ; Kondüksiyon ( direk temas ) , Konveksiyon ( hava yoluyla ) , Radyasyon (
işima yoluyla. )
• Demirin yanması yavaş yanmadır.
• A sınıfı yangınlar ( katı madde yangınlarıdır ) = odun,kömür,kağıt,ot vs.. Temel söndürme maddesi
sudur, oksijenle teması kesilmesi gerekir.
• B sınıfı Yangınları ( Sıvı madde yangınlarıdır ) = benzin,bezol,makine yağları,boyalar,solvenit vss. Temel
söndürme prensibi boğma.Temel söndürme maddesi köpük ve BC tipi kuru kimyevi tozdur.En ideal
köpüktür.Fakat Co2 ve KKT kullanılabilir.
• C Sınıfı yangınlar ( Gaz yangınlarıdır ) = metan,propan,butan,lpg vss. BC tipi kuru kimyevi tozdur.Gaz
akışı kesilmeli,karbondioksitli veya köpüklü söndürücüler kullanılabilir.Su kullanılmaz.
• D Sınıfı yangınlar ( hafif metal yangınlarıdır ) = alimunyum,magnezyum,titanum,zirkonyum… ABC türü
söndürücüler faydasızdır.SU kesinlikle kullanılmaz.Özel D tipi söndürücüler kullanılır.Kuru kum ile
söndürüleibilir.
• İnfilak aşamasına gelmiş olan akaryakıt tankı yangıgında alevin rengi mavidir.
• Kuru kimyevi tozlar B ve C ‘de daha etkilidir.
• Kuru kimyevi tozlar karbondioksit veya azot kullanılır itici gaz olarak.9 Kg olanlarda etkili mesafesi 3-5
metre, 30-40 sn çalışır.
• Yangın söndürme köpüklerinin en yaygın olanları mekanik ve sentetik türleridir.
• Köpük Çeşitleri : Kimyasal köpük,mekanik köpük,sentetik köpük,alkole dayanıklı köpük,AFFF tipi köpük.
• Mekanik uyarı tesisleri manuel’dir.İnsan olmalı.
• Yangın 5 yolla yayılır.Temas, Çevrim, ısınım,akma veya sıçrama,elektirik akımı
• Çevrim = ısınan gazın hava hacmi genişleyerek havaya karışması ve yanma ısısı bulmaları.
• Katı madde yangınlarında yayılma temas ile olur.
• Soğutularak söndürme 3 e ayrılır.Su ile soğutma,yanıcı madde dağıtımı,kuvvetli üfleme
• Petrol ve sondaj kulelerinde çıkan yangınları söndürmede en etkili nitrogliserindir.
• İşcilerin, ateş ve dumana karşı korunmuş alana ,ateş kesici duvar kapısına ulaşabilecekleri uzaklık ;
Çok tehlikeli yerlerde 15 m, tehlikeli ve az tehlikelide 30 metredir.
• Seyyar yangın söndürme cihazları 6 ayda bir defa kontrol.
• 6 ayda bir alarm ve tahliye denemeleri yapılmalı.
• Kömür stokları yüksekliği 3 m.bouyu 6 metre ve eni 3 metredir.
• Yangın yükü : yanıcı mad. Kütelerini ve alt ısı değerleri çarpımının toplamı, plandaki toplam alana
bölünmesiyle elde edilen mj/m2 dir.
• Kullanıcı yük katsayısı : kişi başına düşen kullanım alanıdır..
• Yangın kompartımanları en az 60 dk yangına dayanaklı.
• Yüksek bina : bina yükseliği 21.5 me fazla,yapı yüksekliği 30.5 me fazla.
• Bina yüksekliği 21.5 fazla olanlarda bina dışına açık merdinen izin verilmez.
• Hastanelerde koridor genişliği 2 metrteden az olamaz.
• Transformatörler ve jenaratömrlerin kurulacağı odanın bütün duvalar,tavan tabanı en az 120 dk
dayanklı olacak.
• Yangın yönlendirme işaretleri yerden 200-240 cm yük konulacak.
• Acil durum aydınlatmaları en az 60 dk çalışmalı.Eğer kullanıcı yükü 200 den büyükse 120 dk olmalı.
• Yangın uyarı butonlarına bir kattaki herhangi bir noktadan butona uzaklığı 60 m geçmemeli.Yerden en
az 110 cm , en cok 130 cm yükseklğe konulur.
• Sesli uyarı sistemleri 3 m uzalıkta en az 75 dba , en cok 120 dba duyulmalı.
• Sesli uyarı cihazları yerden 150 cm yükseklikte ölçülecek ve ortam sesinin en az 15 db a üstünde
olacak.
• Yapı yüksekliği 51.5 den fazla olanlarda binaların hol ve koridorlarında duman kontrolü yapılmalı.
• Kapalı otoparklarda alanın 2000m2 yi asması durumunda mekanik duman tahliye sistemi yapılacak.
• Yangın dolaplarının birbirinden uzaklığı en fazla 30 m.
• İmar planı 5000m2 den büyük olan yerleşim alanlarında dış hidrant sistemi olmalı.
• Otomatik yağmurlama sistemi ; yapı yükseklği 30.5 m fazla olan konut hariç binalarda , Yapı yükseliği
51.5 fazla olan konutlarda, 600m2 otoparklarda.
• A sınıfı yangın = Kuru kimyevi tozlu + su
• B Sınıfı yangın = Kuru kimyevi tozu + karbondioksitli veya köpüklü
• C Sınıfı Yangın = Kuru kimyevi tozu + karbondioksitli
• D Sınıfı yangın = kuru metal tozlu
• Düşük tehlike sınıfında her 500 m2 de, orta ve tehlikeli sınıfta her 250 m2 de yapılar için 1 adet 6 kglik
kuru kimyevi tozlu söndürme cihazı olmalı.
• Söndürme cihazlarına ulaşma mesafesi 25 m.
• Söndürme cihazı yerden 90 cm yükseklikte olmalı.
• Söndürme cihazı yılda 1 kez kontrol, 4 yılın sonunda maddenin yenilenmesi.
• Söndürme ve kurtarma ekipleri 3 er kişilik.
• Koruma ve ilk yardım ekibi 2 şer kişilik.
• Yapı yük. 30.5 fazla ise veya 50 kişiden fazla olan yerlerde ekip olmalı.
• Binadan 1 kez söndürme ve tahliye tatbikatı yapılmalı.
• Kaçış merdiven basamak yüksekliği 18 cm den cok, genişliği 20 cm den az olmamalı.
• Kaçış yolu kapılarının genişliği 70 cm den ,yüksekliği 190 dan az olmamalı.
• Ocakta çalışan işçilerden 3 ten az olmamak üzere , en az %5 lik kısım ilk yardım eğitimi almalı.
• Acil durum planı 3 yılda bir gözden geçirilmeli.
• Ağır ve tehlikeli işlerde 10 işciden biri ilk yardımcı olmalı.
• Kırmızı = yasak işareti
• Sarı = uyarı işareti
• Mavi = zorunluluk işareti
• Yeşil= acil kaçış,ilk yardım
• Mavi = sadece dairevi bir şekilde emniyet rengi.
• Uyarı = üçgen, emir = daire , yasaklayıcı = daire , yangınla mücadele = kare veya dikdörtgen
• Kapalı işyerleri günde en az 1 defa bir saatten az olmamak üzere havalandırılır.
• Kriyojenik sıcaklık = -150 c ile mutlak sıfır arasındaki sıcaklık.
• Kriyojenik tanklar = -100 c nin altındakisıvı fazla bulunan gazları taşıma için ve depo içindir.
• Mutlar sıfır = -273 c
• Kazanlarda en az 2 adet su seviye göstergesi olacak.
• Sıcak su kazanlarında 1 tane termometre
• Subaplara gelen buhar basıncı 600 kg/cm2 yi geçmeyecek.
• Buhar ve sıcak su kazanları yılda bir periyodik olarak yapılacak.
• Basınçlı kaplarda emniyet valfleri,azami işletme basıncının 1.1 katına açılacak.
• Kompresör periyodik kontrolü yılda 1 defa.
• Seyyar kömpresörler iççilerden en az 10 m uzaklıkta olucak.
http://www.isguvenligi-uzmani.org tarafından hazırlanmıştır.
Yorum Gönder
Yorumlama biçimi: Anonim seçerek yorumlarınızı yapabilirsiniz.